Nòvaletra n°9
junh de 2024

D'esitar pas d'espandir la difusion als parents !

Mobilizacion Pour Que Vivent Nos Langues !



Dissabte 1èr de junh, lo collectiu Per Que Viscan Nòstras Lengas aviá lançat una crida per organizar de recampaments pertot en França.

Mantun objectiu :
- la demanda d’aplicacion de la lei Molac (en particular la generalizacion de l’ofèrta d’ensenhament),
- far aparéisser alprèp dels elegits e dins la premsa la precaritat de la situacion de las nòstras lengas. Sola una circulària nos permet de perseguir un ensenhament immersiu en lenga.
Nos cal obténer un cambiament de la Constitucion !

Nombroses en Alsàcia, País Basc, Bretanha, Catalonha, Corsega, Picardia, Savòia, nos felicitam tanben en territòri Occitan d’aver tan plan participat !

Dins mai de 60 luòcs amb de bandairòlas, «Occitan, ARA!» / «Per Que Viscan Nòstras Lengas» / «Per que Visca Nòstra Escòla», los drapèls, avèm manifestat per l’avenidor de la nòstra cultura.

Aqueste 1èr de junh èra una etapa dins lo camin que nos cal menar per obténer mai de dreits e de reconeissença de las nòstras lengas!

Nos enganam pas de camin quora interpelam per un cambiament dins la constitucion. Aquela accion s'inscriu dins la dimension ciutadana del nòstre movement e dins la sieuna coneissença de las institucions de França. Questionar fa totjorn de ben a la democracia e per, la defendre, la cal faire viure !

Alara, mercés a totes per las vòstras mobilizacions exemplaras e pacificas de dissabte passat e a lèu per d’autres tempses de revendicacion d’una França multicolòra.

Cristèla Simonato

article redigit en occitan lengadocian

10ens Rencontres de l'innovacion pedagogica - lo dimècres 19 de junh.



Coma cada annada, l’establiment APRENE s’associa al CIRDOC - Institut occitan de cultura per prepausar als ensenhaires un eveniment dedicat al retorn d’experiéncia, a l’escambi e a la mutualizacion de lors otisses e projèctes, a partir de las accions menadas pels ensenhaires dins l'encastre de lor annada d'estagi.

Los contenguts presentats seràn a posita al sit de l'establiment APRENE.

Programa previsional 14h --> 17h

  • Presentacion de la tantossada
  • Projècte comun dels PEE Calandreta : reorganizacion e dubertura de l'ENT Estelum
  • Los sacs a albums (Cristèla Caylet - PEE Calandreta)
  • Projècte Literatura de joinessa (Anna-Laura Tobena - Referenta)
  • La passejada Matematicas (Emma Soler - PEE Bressola)
  • Los espacis scenaris per desvolopar lo lengatge (Alisèa Gambart - PEE Calandreta)
  • Lo ritual del matin pel lengatge (Caterina Pallas Alcantara - PEE Bressola)
  • La ràdio en classa (Beneset Combet - PEE Calandreta)
  • Presentacion d'espleits a posita de las escòlas (Joana-Maria Vazelle - Responsabla produccions e cooperacion educativas - accions jove public)
  • Presentacion del partenariat entre APRENE e lo laboratòri Experice (Patrici Baccou - Co-director APRENE)
Serà possible de participar a distància. Farem lèu passar la comunicacion amb lo programa definitiu e los ligams de connexion.
Amandina Garcia
article redigit en occitan lengadocian

Calandreta : ua Pedagogia en camin !



Que’vs presentan lo FILME « Endavant tà l’escòla », un filme de 45 mn qui parla de Calandreta. Ua realizacion partatjada e construsida dab lo realizator Alain Benesty. Un documentari en occitan e en francés, sostitolat dens las duas lengas.

Calandreta : ua Pedagogia en camin !

Aqueste documentari qu’estó filmat a la Calandreta André Minvielle, entau Lis, en Biarn. Qu’a per objectius de hicar en valor la pedagogia de Calandreta au truvèrs los sons actors, au truvèrs de l’immersion en occitan, de la cultura nosta. Qu’amuisha tanben quin, en tant que pairs, e podem estar actors de l’escòla deus nostes mainats.
Que descobriratz en imatges, musicas e entertiens, la vita vitanta d’ua escòla. Qu’ei un filme documentari qui ditz la practica d’ua classa en pedagogia Calandreta :
  • quan los mainats son mèstes deus lons aprenedissatges e que’s veden avançar suu camin escolar.
  • quan l’acompanhament individuau de tot cadun e la dimension collectiva e’s costejan.
  • Quan la democracia participativa ei efectiva a l’escala d’ua classa.
Un filme qui’s podó realizar mercés a l’engatjament deu son realizator e de la Manufactura de l’Imatge, au finançament de las federacions despartamentaus e regionaus de Calandreta, a la Confederacion de las Calandretas, au monde qui an sostiengut lo projècte en participant tà la dineròla sus la tela, aus Calandrons.
Ne veneram pas aqueste filme. Qu’ei ua participacion a tot çò qui harà Rescambi, presentacion de Calandreta, partatge entre los qui hèn Calandreta au dia lo dia. Lo pretzhèit qu’ei de l’utilizar per avançar suu noste camin pedagogic en immersion. La Calandreta A. Minvielle entau Lis qu’ei proprietària deu filme. Que serà livrat tà la Confederacion, tà Aprene, tà la federacion regionau Aquitània, tà la federacion despartamentau 64. Après, que poderatz demandar la mesa a dispausicion deu filme tà l’escòla qui ac hasó.

Qu’ei bastit en tres partidas segon los pilars deu noste movement : 1.La pedagogia. 2.La lenga e la cultura. 3.Har escòla amassas. Totas las partidas que hèn interviéner los Calandrons, los parents, lo paishèth de l’escòla : André Minvielle, la Maira deu vilatge deu Lis, un ancian Calandron, Pèire-Joan Laffitte. Los perpaus que son illustrats per imatges de la classa dens lo son chuc.

Aciu quauques mots de Pèire-Joan a perpaus d’aquera realizacion :
“Une forte émotion, parce que se rencontrent la pertinence et la beauté — en vrac, à la Prévert : quelle qualité dans l’ensemble de la lumière, du cadrage, les enfants souvent pris en contre-plongée (c’est-à-dire à la vraie hauteur d’un être qui a le courage de grandir), le velouté de la profondeur de champ et la douceur bien balancée du montage, qui apporte sa pertinence rythmique plus forte que tous les discours, et tout le grain des sonorités, des voix, des paroles qui passent à travers le contenu des mots, mais surtout de ce swing qui va si bien à l’occitan qui ne se prend pas les pieds dans un sérieux de pacotille, mais qui crée bel et bien de la vie, là, tout prêt juste à côté, alors qu’il aurait pu n’y avoir que de l’extinction d’humanité.”
Myriam Monthelie per l’equipa de realizacion

article redigit en occitan gascon

E lo premiat es...

Lo 28 de mai passat, se debanèt la Passejada Literària.
Per aquesta novena edicion la jornada se tenguèt a Narbona al Pargue dels Espòrts e de l’Amistat.

La Calandreta Narbonesa aculhiguèt 29 classas. Son 610 enfants de Besièrs, Agde, Viladubèrt, Bisan-de-Menerbés, Narbona, Maraussan e Montpelhièr qu’arribèron dins la nòstra polida vila de Narbona.

La Passejada Literària ven claure lo Prèmi literari amb la remesa dels prèmis als autors, reviraires, illustrators e ostals d’edicion.

Foguèt l’escasença pels Calandrons d’èsser en contacte amb los professionals de la literatura de joinessa occitana, en balhar sens al trabalh fait long de l’annada e de viure una jornada culturala fòrta : creacions artisticas, musicas, cants, danças, teatre, espòrts tradicionals e plan mai encara foguèron al programa.

Una jornada marcada un còp de mai pel “far escòla amassa”, vertadièr pilar del nòstre projècte Calandreta : un formiguièr que se vei pas totjorn mas ont cadun a son ròtle de jogar.

Las escòlas de Narbona son plan urosas e fièras del projècte portat e mercejan totes los actors que participèron a la capitada d’aquela jornada : instàncias Calandreta, CIRDOC, Calandreta Dagtenca, Calandreta Narbonesa, totes los intervenents presents e la comuna de Narbona.

A l’an que ven !
Per la còla organisatritz, Sofia Vaissière e Benedicta Bonnery

article redigit en occitan lengadocian

Punt de vista


Conferéncia de Peio Jorajuria al Congrès Calandreta

Qualques setmanas a, al Congrès de las Calandretas a Espaliu, la conferéncia matinièra del Peio Jorajuria aurà, solide, marcat los esperits. Lo President de Seaska èra convidat per parlar del ròtle de la federacion de las ikastolas dins la revitalizacion de la cultura al País Basc.

Lo contèxte basc es plan diferent del nòstre, occitan. An capitat de far reconéisser que la question de la lenga, de son usatge e de la politica lingüistica que se deu menar, es un debat qu'es portat pel territòri tot, e non pas sonque per de militants. E mai, comptan dètz de cent dels mainats escolarizats dins las escòlas immersivas de la ret associativa, mentre que mai de trenta de cent o son dins l'ensenhament public bilingüe o privat catolic. Aquò fa que se lo País Basc es pas la region qu'a lo mai de locutors, demòra la que ne ten la densitat mai fòrta vist lo pauc d'espandi. Per Seaska que prepausa un percors fins al licèu, aquò representa 4300 escolans. Son potencialament los futurs actors culturals.

La velha, los congressistas avián entendut Enric Fraj que ja, aviá espolsat qualques idèas calhadas d'una lenga blosa d'un còp èra. E Peio de desrovilhar a bèl talh d'autras evidéncias que, en fach, son pas tant evidentas qu'aquò.

Atal, d'unes aforismes nos catilhèron los ausidors :
  • "La cultura basca, aquò's la cultura en lenga basca
  • La cultura basca, aquò's pas lo patrimòni
  • La cultura, aquò s'apren
  • Son los artistas que fan la cultura
  • La cultura deu servir a res..."
Aquò pausat e digerit, tornèrem als talhièrs, la tantossada, amb un brave sentit de veta. De qué contunhar de pensar e afortir la nòstra plaça, lo Movement Calandreta, en tant qu'actor cultural màger de l'espaci occitan.

Butam la rega : FASÈM CULTURA !
Xavi Ferré

article redigit en occitan lengadocian
Totas las nòvaletras son a posita al Forum Calandreta. Serà possible de reagir als articles.
Los qu'an pas accès a aquel forum poiràn mandar lors reaccions a las adreças çai-jos.
Email Marketing Powered by MailPoet